+ Cha/mẹ/người giám hộ nhận mẹ/cha cho con chưa thành niên;
+ Con đã thành niên xin nhận cha/mẹ.
+ Cha hoặc mẹ xin nhận con chưa thành niên.
* Điều kiện để đăng ký nhận cha, mẹ, nhận con ngoài giá thú:
- Người nhận và người được nhận là cha, mẹ, con phải còn sống vào thời điểm đăng ký việc nhận cha, mẹ, con. Việc nhận cha, mẹ, con là tự nguyện, không có tranh chấp giữa những người có quyền, lợi ích liên quan đến việc nhận cha, mẹ, con.
- Người con đã thành niên hoặc người giám hộ của người con chưa thành niên hoặc đã thành niên nhưng mất năng lực hành vi dân sự cũng được làm thủ tục nhận cha, mẹ, con trong trường hợp cha, mẹ đã chết nếu việc nhận cha, mẹ là tự nguyện không có tranh chấp giữa những người có quyền và lợi ích liên quan đến việc nhận cha, mẹ.
- Trường hợp cha, mẹ của trẻ chung sống với nhau như vợ chồng, nhưng không đăng ký kết hôn, người mẹ để con lại cho người cha và bỏ đi không xác định được địa chỉ, thì người cha làm thủ tục nhận con, không cần phải có ý kiến của người mẹ.
- Trường hợp con sinh ra trước ngày cha, mẹ đăng ký kết hôn và được cha mẹ thừa nhận, thì tên của người cha sẽ được ghi ngay trong Giấy khai sinh và Sổ đăng ký khai sinh của người con mà người cha không phải làm thủ tục nhận con.
* Thủ tục đăng ký nhận cha, mẹ, nhận con ngoài giá thú:
1. Người nhận cha, mẹ, con điền và nộp mẫu tờ khai về việc nhận cha, mẹ, con tại tại trụ sở UBND xã, phường, thị trấn nơi cư trú của người nhận hoặc người được nhận là cha, mẹ, con. (Trường hợp cha hoặc mẹ nhận con chưa thành niên, thì phải có sự đồng ý của người hiện đang là mẹ hoặc cha, trừ trường hợp người đó đã chết, mất tích, mất năng lực hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự)
(Bấm vào link, đợi 5s, bấm Skip Ad ở góc trên bên phải để tải mẫu)
- Bản chính hoặc bản sao Giấy khai sinh của người được nhận là con (trong trường hợp nhận con); của người nhận cha, mẹ (trong trường hợp xin nhận cha, mẹ).
- Bản chính CMND, hộ khẩu của người nhận và người được nhận là cha, mẹ, con.
- Các giấy tờ, tài liệu, đồ vật hoặc các chứng cứ khác để chứng minh giữa người nhận và người được nhận có mối quan hệ cha, mẹ, con (nếu có).
- Giấy chứng tử của cha, mẹ trong trường hợp nhận cha, mẹ đã chết.
3. Thời hạn giải quyết và lệ phí:
- Trong thời hạn 3 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ giấy tờ hợp lệ, nếu xét thấy việc nhận cha, mẹ, con là đúng sự thật và không có tranh chấp, UBND xã, phường, thị trấn nơi cư trú của người nhận hoặc người được nhận là cha, mẹ, con thực hiện đăng ký việc nhận cha, mẹ, con. Trường hợp cần xác minh có thể kéo dài thêm không quá 5 ngày.
- Lệ phí: 10.000 đồng
* Một số điểm lưu ý:
- Thẩm quyền đăng ký: UBND cấp xã, nơi cư trú của người nhận hoặc người được nhận là cha, mẹ, con thực hiện đăng ký việc nhận cha, mẹ, con.
- Khi đăng ký việc nhận cha, mẹ, con, các bên cha, mẹ, con phải có mặt, trừ trường hợp người được nhận là cha hoặc mẹ đã chết.
- Cán bộ tư pháp hộ tịch ghi vào sổ đăng ký việc nhận cha, mẹ, con và quyết định công nhận việc nhận cha, mẹ, con. Chủ tịch UBND cấp xã ký và cấp cho mỗi bên một bản chính quyết định công nhận việc nhận cha, mẹ, con. Bản sao quyết định được cấp theo yêu cầu của các bên.
- Bổ sung, cải chính sổ đăng ký khai sinh và giấy khai sinh của người con:
+ Căn cứ vào quyết định công nhận việc nhận cha, mẹ, con, UBND cấp xã, nơi đã đăng ký khai sinh cho người con ghi bổ sung phần khai về cha, mẹ trong sổ đăng ký khai sinh và bản chính giấy khai sinh của người con (nếu phần khai về cha, mẹ trước đây để trống).
+ Trường hợp sổ đăng ký khai sinh đã chuyển lưu 1 quyển tại UBND huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thì UBND cấp xã thông báo cho UBND cấp huyện để ghi tiếp việc bổ sung. Trường hợp phần khai về cha, mẹ trong sổ đăng ký khai sinh và bản chính giấy khai sinh của người con đã ghi tên người khác, không phải là cha, mẹ đẻ, thì đương sự phải làm thủ tục cải chính theo quy định.
* Các văn bản quy định:
- Nghị định 158/2005/NĐ-CP về đăng ký và quản lý hộ tịch
- Nghị định 06/2012/NĐ-CP sửa đổi Nghị định về hộ tịch, hôn nhân và gia đình và chứng thực
- Thông tư 01/2008/TT-BTP hướng dẫn Nghị định 158/2005/NĐ-CP về đăng ký và quản lý hộ tịch
Giải đáp một số trường hợp cụ thể
1. Tôi yêu và có con với anh ấy, sau đó mới biết anh ấy chưa ly hôn. Tôi ở vậy nuôi con, nhưng vấn đề tôi gặp vướng mắc là việc khai sinh cho con tôi, anh ấy có đến UBND phường xin làm thủ tục cha nhận con, và sau đó làm giấy khai sinh cho con tôi có cả cha và mẹ, nhưng cán bộ Tư pháp hộ tịch từ chối không giải quyết việc cha nhận con, mà chỉ làm thủ tục khai sinh cho con tôi mang họ của mẹ, phần khai về cha để trống. Vậy xin hỏi giải quyết như vậy có đúng pháp luật không? Trả lời:
Theo khoản 3 Điều 15 Nghị định 158/2005/NĐ-CP quy định về thủ tục đăng ký khai sinh: “… Nếu vào thời điểm đăng ký khai sinh có người nhận con, thì UBND cấp xã kết hợp giải quyết việc nhận con và đăng ký khai sinh.” Như vậy, việc cán bộ tư pháp của UBND phường từ chối không đăng ký khai sinh có cả cha và mẹ khi mà người cha đã đến làm thủ tục nhận cha con là không đúng quy định pháp luật.
2. Chúng tôi không đăng ký kết hôn và khi tôi sinh con thì cha cháu không thừa nhận. Nay con tôi 5 tuổi, cha của cháu đã quay lại xin nhận con. Xin hỏi việc bổ sung tên cha vào giấy khai sinh của con có thực hiện được không? Thủ tục như thế nào?
Trả lời:
Để bổ sung tên cha vào giấy khai sinh, người cha cần phải làm thủ tục đăng ký việc nhận cha cho con. Thủ tục đăng ký việc nhận cha cho con đã rõ nêu trên (Điều 33, 34, 35 Nghị định 58/2005/NĐ-CP và Nghị định 06/2012/NĐ-CP sửa đổi Nghị định về hộ tịch, hôn nhân và gia đình và chứng thực). UBND cấp xã nơi cư trú của người nhận hoặc người được nhận (cha, mẹ, con) thực hiện việc đăng ký.
3. Chúng tôi sống chung với nhau như vợ chồng nhưng chưa đăng ký kết hôn. Sắp tới, vợ tôi sinh con. Chúng tôi muốn đăng ký khai sinh cả tên bố, mẹ cho con trong giấy khai sinh được không, thủ tục như thế nào?
Trả lời:
Do anh chị chưa đăng ký kết hôn, nên cháu bé là con của anh, chị coi là con ngoài giá thú. Để giấy đăng ký khai sinh có tên của cả cha và mẹ đứa trẻ, thì anh, chị cần phải thực hiện kết hợp 02 thủ tục hành chính là đăng ký khai sinh và đăng ký việc nhận con cùng một lúc. Nghị định 158/2005/NĐ-CP về đăng ký và quản lý hộ tịch, quy định rõ vấn đề này, cụ thể:
- Đăng ký khai sinh (Điều 15): Tham khảo thủ tục tại bài viết Hướng dẫn thủ tục đăng ký làm giấy khai sinh cho con
- Đăng ký việc nhận con (Điều 34, Điều 35): Các thủ tục đã nêu rõ ở bài viết trên.
4. Tôi có con ngoài giá thú, và vợ chồng chị gái đứng tên là cha mẹ của đứa trẻ khi làm thủ tục khai sinh. Cháu hoàn toàn do tôi nuôi dưỡng ăn học, nay đã đi học và tôi muốn trả lại đúng tên cha mẹ cho con. Xin cho biết tôi phải làm những thủ tục gì?
Trả lời:
- Thủ tục đã nêu rõ ở trên.
- Bên cạnh thủ tục nói trên, Điều 64 Luật Hôn nhân và gia đình cũng quy định: “Người không được nhận là cha, mẹ của một người có thể yêu cầu Tòa án xác định người đó là con mình”.
Theo quy định này, người có yêu cầu xác định cha, mẹ cho con gửi đến tòa án nhân dân cấp quận, huyện nơi cư trú đề nghị giải quyết khi việc nhận cha, mẹ, con phát sinh tranh chấp. Trong trường hợp cần thiết, theo yêu cầu của đương sự, Tòa án sẽ tiến hành trưng cầu giám định ADN để có căn cứ khoa học khi xét xử.
Với các quy định nói trên, nếu vợ chồng chị gái của chị và cha đẻ cháu bé đều thống nhất với việc chị nhận lại con đẻ, để cha mẹ đẻ đứng tên trên Giấy khai sinh của cháu bé thì thủ tục nhận con sẽ được thực hiện tại UBND xã, phường nơi cư trú của chị và cháu bé.
5. Em bị thất lạc gia đình từ nhỏ. Mới đây mới tìm lại được cha. Em muốn làm thủ tục nhận cha con nhưng trong thủ tục quy định phải có các giấy tờ, đồ vật hoặc chứng cứ để chứng minh quan hệ cha con. Em không rõ những giấy tờ đó là gì? Liệu có phải đi xác định ADN để chứng minh là quan hệ cha con không?
Trả lời:
Căn cứ vào các quy định tại Nghị định 158/2005/NĐ-CP về đăng ký và quản lý hộ tịch và Nghị định 06/2012/NĐ-CP thì pháp luật về hộ tịch không quy định khi nhận cha, mẹ, con đương sự bắt buộc phải có xác định ADN. Do đó, đối với trường hợp của bạn khi bạn muốn nhận cha con thì không cần thiết phải có xét nghiệm ADN.
6. Bạn tôi (anh A) quan hệ với gái gọi và có con 14 tháng tuổi. Gia đình cô gái dùng đứa trẻ để uy hiếp đòi tiền anh ấy. Sau khi kiểm tra ADN xác nhận chính xác là cha, xin hỏi anh A có thể đòi quyền nuôi con hay không? Anh ấy rất muốn nhận nuôi đứa bé.
Trả lời:
Muốn đòi quyền nuôi con, trước hết anh A phải làm thủ tục nhận cha cho con.
- Điều 43 khoản 1 Bộ luật dân sự năm 2005 quy định: “Người không được nhận là cha, mẹ hoặc là con của người khác có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác định mình là cha, mẹ hoặc là con của người đó”.
- Điều 64 đoạn 1 Luật hôn nhân và gia đình năm 2001 quy định: “Người không được nhận là cha, mẹ của một người có thể yêu cầu Tòa án xác định là con mình”.
- Điều 11 khoản 2 Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em năm 2005 quy định: “Trẻ em chưa xác định được cha, mẹ nếu có yêu cầu thì được cơ quan có thẩm quyền giúp đỡ để xác định cha, mẹ theo quy định của pháp luật”.
- Điều 27 khoản 4 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2005, anh A có quyền khởi kiện tại tòa án nơi người mẹ và người con cư trú, để yêu cầu tòa án xác định cha cho con hoặc xác định con cho cha.
7. Con trai tôi có con ngoài giá thú. Hiện nay cháu đang ở với mẹ, học lớp 1 và mang họ của chồng sau cô ấy. Nay tôi mới biết sự việc nên muốn nhận cháu về. Tôi phải làm những thủ tục gì để làm khai sinh lại cho cháu mang họ của tôi? Cần những giấy tờ gì và đến đâu để nhập hộ khẩu của cháu vào gia đình tôi?
Trả lời:
- Trước hết con trai của ông phải đứng ra làm thủ tục xin nhận con, vì việc này không thể ủy quyền cho người khác được. Thủ tục đăng ký việc nhận con đã nêu rõ ở trên.
- Thủ tục xin cải chính được quy định như sau: Người yêu cầu cải chính hộ tịch phải nộp tờ khai (theo mẫu quy định), xuất trình bản chính giấy khai sinh của người cần thay đổi, cải chính hộ tịch và các giấy tờ liên quan để làm căn cứ cho việc thay đổi cải chính hộ tịch. UBND cấp xã, nơi đã đăng ký khai sinh trước đây có thẩm quyền giải quyết việc thay đổi, cải chính hộ tịch cho người dưới 14 tuổi.
Như vậy, con trai của ông sau khi có Quyết định công nhận việc nhận con thì cầm quyết định này cùng với giấy khai sinh của cháu bé và đến UBND cấp xã (nơi cháu bé đăng ký khai sinh trước đây) làm tờ khai để nơi đây cải chính trong sổ đăng ký khai sinh và bản chính giấy khai sinh của cháu bé (cụ thể: thay họ của cha kế thành họ của cha ruột).
8. Trước đây, tôi và mẹ cháu không thể lấy nhau vì nhiều lý do. Chúng tôi có một con ngoài giá thú (năm nay cháu 10 tuổi). Nay tôi muốn nhận con để giấy khai sinh của cháu có tên cha như bao trẻ em khác. Vậy tôi phải làm các thủ tục như thế nào để nhận con?
Trả lời:
Căn cứ vào quy định nêu trên bạn làm đầy đủ hồ sơ theo hướng dẫn và nộp cho bộ phận tư pháp xã để đề nghị giải quyết.
9. Tôi có một con ngoài giá thú. Trước đây, tôi và mẹ cháu không thể lấy nhau vì bị gia đình ngăn cản. Năm cháu lên 5 tuổi thì tôi kết hôn với người khác. Nay tôi muốn nhận con để giấy khai sinh của cháu có tên cha. Nhưng khi tôi đi làm thủ tục nhận cha cho con thì cán bộ tư pháp xã lại đòi tôi phải được sự đồng ý của vợ tôi. Tôi có thắc mắc là Nghị định 158 của Chính phủ không đòi hỏi thủ tục này nhưng cán bộ tư pháp vẫn không chấp nhận. Vậy tôi phải làm thế nào để nhận con?
Trả lời:
Các quy định tại Nghị định 158/2005/NĐ-CP về đăng ký và quản lý hộ tịch và Nghị định 06/2012/NĐ-CP không đòi hỏi người nhận cha, mẹ phải được sự đồng ý của vợ hoặc chồng của mình. Người nhận cha, mẹ, con chỉ phải nộp tờ khai (theo mẫu) và xuất trình các giấy tờ theo quy định. Trong trường hợp cha hoặc mẹ nhận con chưa thành niên thì phải có sự đồng ý của người hiện đang là mẹ hoặc cha, trừ trường hợp người đó đã chết, mất tích, mất năng lực hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự.
Do đó, bạn có thể nộp đơn đề nghị chủ tịch UBND xã giải quyết vụ việc. Trường hợp vẫn bị từ chối giải quyết, bạn có thể nộp đơn khiếu nại để yêu cầu chủ tịch UBND xã xem xét, giải quyết. Kể từ ngày hết thời hạn giải quyết mà khiếu nại không được giải quyết hoặc kể từ ngày nhận được quyết định giải quyết khiếu nại của chủ tịch UBND xã mà bạn không đồng ý, bạn có quyền khiếu nại lên chủ tịch UBND huyện hoặc khởi kiện vụ án hành chính tại TAND huyện.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét